İstanbul Zeytinburnu’nda Topkapı’ya yakın bir noktada bulunan oto sanayi sitelerine ilişkin yapıların riskli ve bakımsız durumları, kolon ve kirişlerindeki çatlaklar dikkat çekti. Her gün binlerce kişinin araba servis ve tamir hizmeti için tercih gittiği sitede esnaf da riskli yapılara yönelik şikayetlerini lisana getirirken, kentsel dönüşüm süreciyle birlikte dükkanlarını kapatmak zorunda kalacaklarını belirtti.
Zeytinburnu’nda Topkapı’ya yakın bir noktada bulunan oto sanayi sitelerindeki yapılar bakımsızlığıyla dikkat çekiyor. Birçok farklı oto sanayi sitesinin yer aldığı bölgede, çok katlı bloklara sahip yapıların kolon ve kirişlerinde çatlaklar bulunduğu, betonların döküldüğü ve paslı demirlerin ortaya çıktığı görüldü.
Bazı binalarda kolonlara yapılan müdahale ve eklentiler ise gözlerden kaçmadı. Her gün binlerce kişinin araç tamir ve servis hizmeti almak için tercih ettiği endüstride, dar sokak yapıları ve sistemsiz parktan ötürü muhtemel afet durumunda müdahale edecek takımların, bölgeye ulaşım konusunda da sorun yaşayabileceği görüldü.
YIKIM KARARINA KARŞIN ÇALIŞIYORLAR
Çevredeki esnaf da yapıların bakımsız durumu hakkındaki şikayetlerini lisana getirdi. Esnafın bir kısmı ise bölgedeki birtakım sanayi sitelerinde başlayan kentsel dönüşüm sonrasında dükkanların bölgeden silineceğini ve esnafın mesleğini sürdüremeyecek duruma geleceğini sav ederek, İstanbul’un merkezindeki ilçelerde araba bakımı ve servis hizmetlerinde badireler yaşanabileceğine vurgu yaptı. Bir sitede ise acil tahliye ve yıkım kararına karşın dükkan ve atölyelerde çalışmaya devam edildiği öğrenildi.
Hakkında yıkım kararı bulunan o sitedeki esnaf Bayram Uyar, “Topkapı civarındaki sanayi bölgelerinde daha evvelden de bu türlü bir proje vardı. Kent dışına çıkartılması isteniyor. Bizim binanın olayı daha farklı, bakımsızlıktan ötürü belediyenin haklı bir kararı var. Topkapı’daki sanayi kalkıyor. Üniversitelerin gelmesi, buradaki konutlaşmanın çoğalmasından kaynaklanan nedenlerle, kent içinde kaldığı için bundan ötürü da kalkıyor. İBB’nin alması gereken bir karar var. İkitelli-Başakşehir bölgesi de endüstrileşti, dediler ki ‘Öyle kalacak’, etrafı konutlaştırıldı. Biz endüstrinin burada kalmasını natürel ki istiyoruz. İnsanların yaşadığı bölgede sanayi bölgesi olması gerekiyor. Sanayi bölgesi olunca ustanın da yaşayacağı konut olması gerekiyor” dedi.
“BEN DAHİL TÜM ESNAF SUÇLU”
Uyar, “Bu bina için riskli bir durum var. Bina eski de olabilir lakin bakımını yaparsanız sağlam kalır. Bakımını yapmazsanız, dışarıdan su alırsa, çatısını yapmazsanız, temeline su giderse; betonlar dökülür, demirler çürümeye başlar. Münasebetiyle bina yıkılma konumuna gelir. Eski binaya bakım yaparsınız, dört dörtlük bakarsınız bina 50 sene de kalır, 100 sene de kalır. Biraz da idareyle alakalı bir olay. Esnafın birleşimi ile ilgili bir olay. Bizim site için konuşmak gerekirse; vaktinde idaresi düzgün kurulmadı, bakımlar gereğince yapılmadı. Maalesef bunda ben dahil olmak üzere, bütün esnaf ortak olarak hatalı. Yapılsaydı şu an ayakta duracaktı, belediye de burayı yıkmayacaktı, biz de taşınmak zorunda kalmayacaktık” halinde konuştu.
“BAKMADIĞIMIZ YER KALMADI, DÜKKAN YOK”
Esnaf Necip Soysal ise “Küçük esnafa sahip çıkılmıyor. Olağanda devletin bize sahip çıkması ve yer göstermesi lazım. Buralar zelzeleye dayanıksız görünüyor, tamam. Hemfikiriz fakat buna ne yapmamız gerekiyor? Yıkılacaksa tamam, yıkalım. Fakat devletin bize bir yer göstermesi lazım. Yerinde dönüşüm olması gereken bir şey. Burası İstanbul’un merkezi, kalbi. Düşünsenize benim aracım var, tamire götüreceğim. Hadımköy’e, Haramidere’ye buradan aracı götürebilir misin? Buralara götürmek için çekiciler 3-4 bin lira para isteyecek. En fazla 3-4 ay daha buradayız. Ondan sonrası? Şu anda yer bulamıyoruz. İnan ki şu civarlarda yahut rastgele bir yere bakmadığımız yer kalmadı, dükkan yok” diye konuştu.
“1-1.5 MİLYON HAVA PARASI İSTİYORLAR”
Bölgede başlayan kentsel dönüşüm projeleri ve birtakım sanayi siteleri hakkındaki yıkım kararları sonrası ilçede dükkan bulmakta zorluk yaşadıklarını söz eden esnaf Necip Soysal, “Sağ olsunlar esnaf arkadaşlar ve mal sahipleri de gözünü açtı, hava parası istiyorlar. 1 milyon, 1 buçuk milyon hava parası istiyorlar insanlardan. Nasıl olsa burası kentsel dönüşüme girdi yıkılacak. Biz de bu fırsatı değerlendirelim diyen arkadaşlar da çok” tabirlerini kullandı.
“ARAÇ SAHİPLERİ İÇİN KRİZ YARATIR”
Soysal, “Sadece esnaf olarak değil araç sahipleri için de sıkıntı bir iş. Burada ben işi bırakacağım, öteki arkadaşlar işi bırakacak. Bu esnaf ne olacak? Mecbur servislere yönelecek. Artık servise gidin, eksiksiz çakılı. Aracınızı yalnızca yağ bakımına götürüyorsunuz, bir hafta sonraya mühlet veriyorlar. Ki orada da fiyatları biliyorsunuz, burada 3-4 bin liraya bakım yapıyorsunuz, oralarda 10 bin liraya yapılıyor. Buraların kapanması kriz yaratır. Araç sahipleri için kriz yaratır. Diyorum ya, senin aracın var bu kadar esnaf yok oldu, ne olacak, sıkıntı” biçiminde konuştu.
DEPREM BÖLGESİNDE
Öte yandan AFAD tarafından 2022 yılında yayınlanan İstanbul Vilayet Afet Risk Azaltma Planı’nda (İRAP) ilçenin muhtemel sarsıntıdaki riskli durumuna vurgu yapılmıştı. Planın bir kısmında, “Deprem İstanbul’un tüm ilçeleri için yüksek risk oluşturmakla birlikte; bilhassa Adalar, Avcılar, Bahçelievler, Bakırköy, Beylikdüzü, Büyükçekmece, Küçükçekmece, Maltepe, Tuzla, Üsküdar, Zeytinburnu ve Sultanbeyli ilçeleri ve yakın mahalleler mümkün büyük sarsıntıdan ağır olarak etkilenecektir. Bu durumun ana sebepleri olarak; belirtilen ilçelerin faya yakınlığı, yapı stoğu taşıyıcı sistem özelliklerinin yetersizliği, yer şartlarının sıvılaşmaya müsait olması üzere sebepler sayılabilir” tabirleri yer almıştı.